Uzun zamandır ziyaretçilerimizden gelen bir soruyu yanıtlamak istedik.Bu sorun genellikle diğer kişileride ilgilendirebiliyor.Pırlanta ile elmas arasında fark var mı yok mu sorunu hem merak ettirmektedir.Teknoscrool olarak sizlere farkları yazı ile anlatmak istedik.
Her ne kadar ikisi de farklı iki taş olarak bilinse de aslında pırlanta ile elmas aynı şeydir. Aslında pırlanta da bir elmastır demek daha doğru olacaktır. Elmas bu taşın doğadan çıkarıldığı ham halidir. Yer kabuğunun altında yüksek ısı ve basınç sonucunda oluşan bir madendir.
Pırlanta ise elmasın değişik kesim teknikleri sonucunda mücevherat sektöründe kullanılan şeklidir.
Elmas
Karbon elementinin yüksek ısı ve basınca uğraması sonucu oluşan bir madendir. Buradan anlaşılacağı gibi elmas günümüzden milyarlarca yıl önce oluşmuş bir madendir demek yanlış olmayacaktır. Bilinen en sert madenlerden biridir. Fakat diğer sert madenlerden en önemli farkı, sert olmasına rağmen kırılgan değildir. Bu yönünden dolayı sanayide başka madenleri kesmek veya çizmek için kullanılır. Bunun yanında oldukça ender bulunur ve çıkarılışı da bir o kadar zahmetlidir. Bu yönü itibari ile dünyada bilinen en pahalı madenler arasındadır ve mücevherat sektöründeki en kıymetli taştır. Ayrıca ışığı çok iyi kırmasından dolayı son derece gösterişli bir maden olduğunu da belirtmek gerekir.
Elması kıymetli kılan şey sadece ender bulunuşu değildir. Elmasın temizliği, yani içinde yabancı atom bulunmayışı onun değerini belirleyen unsurların belki de başında gelir. Elmasın ağırlığını hesaplarken karat ifadesi kullanılır. 1 karat 200 miligrama denk gelir. Yani diğer bir ifadeyle 1 karat 1/5 gramdır.
En çok çıkarıldığı bölgeler Avustralya, Güney Afrika, Güney Amerika, Endonezya ve Hindistan’dır. Bu ülkelerin dışında da çıkarıldığı yerler vardır ama ana üretici ülkeler bunlardır denebilir.
Bir elmasın kıymetini dört ana unsur belirler. Kesim, renk, büyüklük (karat ) ve berraklık bu unsurlardır. Elmas denilince akla ilk gelen şeffaf beyaz elmastır ama aslında doğada enderde olsa başka renkte elmaslara rastlanmıştır ve bunlar ender bulunuşları dolayısı ile paha biçilemez değerdedir. Pembe, yeşil, menekşe, mavi ve hatta siyah elmas bile vardır.
Ziynet eşyası olarak çok yaygın şekilde kullanılsa da esasen elmasın kıymeti kesme tekniklerinin oluşması ile başlamıştır. 1700’lü yılların başında elmas artık dünyada bilinen ve kıymetli madenler arasında yerini almıştır.
Pırlanta
Yukarıda da belirtildiği gibi pırlanta, elmasın farklı açılarda ve tekniklerde kesilmiş halidir. Burada amaç içeri giren ışığın hiç kayba uğramadan dışarı yansımasıdır. Elmas ile pırlanta arasındaki en büyük fark budur. Işığı yansıtma bakımından pırlanta daha parlak olduğu için daha göz alıcıdır. Elmasta ışığı yansıtma gibi bir amaç güdülmediğinden ışığı yansıtmak için belli açılarda kesim tekniği yoktur. Yani pırlanta için, “faset” adı verilen ve ışığı yansıtacak açıda kesim teknikleri sonucunda şekil verilmiş bir elmastır diye ifade edilebilir.
Üç bölümden oluşur ve bunlar taç, kemer ve külah adını taşır. Taç bölümünde 33 adet faset vardır. En çok faset bu bölümde olduğu için daha fazla parlaklık ve yansıma pırlantanın bu bölümündedir. Bu nedenle pırlantanın diğer bölümlerine göre daha parlak görünümdedir çünkü ışığı daha fazla yansıtır.
Kemer pırlantayı sağlam tutan bir bölüm olduğu için bazen fasetsiz, bazen az fasetli olabilir. Hiç faset yapılmazsa pırlanta daha mat görünür. Fakat eğer çok faset kullanılırsa da ince kemerli bir pırlanta olur ve buda mıhlama işleminde kırılmaya yol açar. Bu nedenle en çok tercih edilen yöntem fasetsiz ya da çok az fasetli ama cilalanmış bir kemerdir.
En alt bölüm ise külahtır. Bu bölümde 24 faset bulunur. İçeri giren ışığın dışarı yansımasını sağlayan bölüm burasıdır. Külah ne kadar doğru bir açı ile kesilirse, külahtan o kadar berrak ve parlak ışık dışarı yansır.
Pırlantanın birçok kesim biçimi vardır. Damla, kalp, oval, baget, markiz, prenses, yuvarlak ve cushion en bilinen kesim biçimleridir.
Elmasta olduğu gibi pırlantanın da değeri karat ile belirlenir. Bunun dışında kesim, büyüklük, renk ve berraklık en belirleyici unsurlardır. Cut (kesim), clarityt (berraklık), color (renk) ve carat (ağırlık) olmak üzere bunlara 4 C denir. Elbette bu unsurlar da belli sınıflara ayrılır. Kesim 5, berraklık 9, renk 23 karat ise 31 sınıftan oluşur.
Elmas ile pırlanta arasındaki değer açısından şunu da söyleyebiliriz. Aynı ağırlığa, aynı renge ve berraklığa sahip pırlanta ve elmas karşılaştırıldığında pırlanta her zaman için daha kıymetlidir. Çünkü çok daha fazla işçilik gerektirir ve bundan dolayı çok fazla fasete sahip olduğu için çok daha fazla ışıltılıdır.
Kaynak: makalemarket
