En kısa tanımı ile sıcaklık ölçen cihazlara termometre veya sıcaklık ölçer denilmektedir. En yaygın olarak kullanılmakta olan termometre ifadesi Antik Yunanca’dan gelmektedir. Thermo kelimesi sıcaklık ve metron kelimesi ölçü anlamına gelmektedir ve bu iki kelimenin birleşiminden termometre kelimesi ortaya çıkmıştır.
Termometrelerde Celsius, Kelvin ya da Fahrenheit gibi değişik ölçekler kullanılabilmektedir ve iki sabit nokta arasında kalibre edilmektedir. Bu noktalar suyun donma noktasıyla kaynama noktası olarak bilinmektedir. Atmosfer basıncı altında bu noktalar arasındaki mesafe Celsius termometresinde yüz parçaya bölünmektedir ve Fahrenheit ölçeğinde ise bu iki nokta yüz seksen eşit parçaya bölünmektedir.
Termometre Ne İçin Kullanılır?
Kısaca termometre sıcaklığı ölçmek için kullanılmaktadır. Termometreler ev sıcaklığı ölçümünden endüstriye, meteorolojiden tıpa veya bilimsel araştırmalardan sıcaklık derecesinin önemli olduğu alanlara kadar sıklıkla kullanılmakta olan bir sıcaklık ölçüm aleti olarak bilinmektedir. Termometre Çeşitleri Nelerdir? Çeşitli ortamlar ve maddeler için farklı termometre çeşitleri bulunabilmektedir. Üç farklı termometre çeşidi bulunmaktadır. Bunlar; metal, sıvı ve gazlı termometreler olarak sınıflandırılmaktadır.
Metal veya katı termometreler, çok yüksek sıcaklıkların ölçümü için kullanılmaktadır. Endüstriyel alanlarda kullanılan bu termometreler genellikle fırınlarda kullanılmaktadır. Sıvı termometreler içerisinde sıvı barındırmaktadır. Gündelik hayatta kullanmakta olduğumuz termometre çeşidi de sıvılı termometrelerdir. Sıvılı termometre üç ana kısımdan oluşmaktadır, bunlar kılcal cam boru, sıvı ve hazne olarak sayılabilir. Son olarak gazlı termometreler ise diğer termometre çeşitlerine göre oldukça hassas ölçümler için kullanılmaktadır. Özellikle laboratuvarlarda yararlanılan bu termometreler, gazların genleşme özelliğine bağlı olarak çalışmaktadır.
Termometre Nasıl Çalışır?
Termometrelerin temel çalışma prensibi, içerisinde bulunan sıvının, sıcaklıkla birlikte genişlemesi sonucu kılcal boru içinde yükselmesi olarak yazılabilir. Sıvı olarak civa en sık ve yaygın kullanılan sıvı olarak bilinmektedir. Fakat tercih ve isteğe göre toluen, etil alkol, petrol eteri ve pentan gibi sıvılar da kullanılabilmektedir. Termometreler, sıcaklığa göre ısınmış olan sıvının genişleyip termometre içerisinde alçalıp-yükselmesi mantığı ile çalışmaktadır. Bu şekilde sıvı madde ile ortam arasındaki sıcaklık farkı termometreye gösterilmektedir. Bu sayede birçok farklı alanda termometrelerden faydalanılmaktadır.
